De Rozenboom

Dit huis, dat naast het laatstgemelde staat, had blijkens het reeds aangehaalde cijnsboek van het voormalig Baselaarsklooster te den Bosch achtereenvolgens deze eigenaars:

Gerardus Buchinck.

Gerardus Janszn opten moriaen.

Andreas Bouwens.

1603 Nicolaus Janszn.

Laatstgenoemde, die een zoon was van Jan, den zoon van Niclaes Mathijszn, had 29 Maart 1574 (Reg. n°. 224 f. 292) dit huis, dat toen, met het daarbij behoorend huis de Kleine Rozenboom, gezegd werd te staan tusschen dat van Adrianus de Groot, goudsmid, Marktwaarts ex uno en dat van Jan van de Water Everardszoon ex alio en zich achterwaarts uit te strekken tot aan het erf van het huis, genaamd de Rog, - gekocht van Jaecxken, weduwe van Jan Gerardszn van Doern en Niclaes, zoon van Adriaan Danielszn als man van Elisabeth, de dochter van Jaecxken en Jan van Doern voornoemd.

Meergenoemde Nicolaus Janszn was gehuwd met Aelken, dochter van mr. Adriaan van Achelen, secretaris van den Bosch

De executeurs van het testament van meergenoemden Franchoys Noppen en als zoodanig momboirs over de onmondige kinderen van Jacob, den zoon van Adriaan Jacobszn en Mechteld, de dochter van Roelof Noppen Janszoon, verkochten 4 Mei 1615 (Reg. n°. 340 f. 335 vso) het huis de Rozenboom, hetwelk alstoen werd gezegd te zijn huis, erf, tuin, bleekveld, stoof of kamer achter den tuin, galerij en kamer daarboven, put en achterkeuken, met een gang en poortje uitgaande in de Krullestraat, staande tusschen het huis van den procureur mr. Laureyns Huybertszoon, Marktwaarts en het huis de Kleine Rozenboom, toebehoorende aan Jan Seberts, Kerkwaarts, aan den vermaarden Bosschen rechtsgeleerde mr. Gerard van Someren, heer van Berkel en licentiaat in de beide rechten 1).

Deze was 28 Juli 1574 te den Bosch geboren uit het huwelijk van mr. Nicolaas van Someren Gerardszoon, rentmeester van het Groot Ziekengasthuis aldaar, met Helwig van der

a. Johanna van Someren, stierf ongehuwd;

b. Helena van Someren, erfdochter van Berkel na doode van haren broeder Nicolaas, huwde 4 September 1634 met mr. Norbertus Mutsaers, licentiaat in de beide rechten, hiervoren in Dl. I p. 385 reeds genoemd; hij was de oomzegger van den kanonik Dionysius Mudzaert, den schrijver van De Kerkelycke Historie;

c. mr. Nicolaas van Someren, heer van Berkel, licentiaat in de beide rechten en cantor te Hilvarenbeek;

d. Walburg van Someren, geboren in 1617, huwde 4 Maart 1646 met Gysbrecht Eelkens, geboren te Breda, drossaard der heerlijkheid Rethy. Haar vader vermaakte haar het huis de Rozenboom; tijdens dat zij daarvan eigenares was, was het een geheim Katholiek bedehuis, zooals blijkt uit het volgende, hetwelk ook vermeld staat in het reeds meermalen geciteerd Memoriaal van Martinus Ackersdyck:

Toen genoemde Walburg van Someren weduwe van gezegden Gysbrecht Eelkens was deed zij ten behoeve hunner kinderen Gysbertus Nicolaus Eelkens, Caspar Eelkens, drossaard der Baronie van Wesemael en Gerardus Norbertus Eelkens, advocaat voor den Souvereinen Raad van Brabant, den 19 November 1686 (Reg. n°. 503 f. 391) afstand van den tocht van dit huis, hetwelk alstoen omschreven werd als huys, erve, hoff, stove ofte camere achter den hoff ende galderye ende camer daerboven, putte, achterkeucken, met eenen ganck ende poortke uytgaende in de Krullestraet, genaemt den Roesboom, staende aen de Kerckstraet Marktwaarts tusschen het huis, dat eertijds was van mr. Laureyns Huyberts, procureur en nu is van den boekdrukker Johan Scheffer, ex uno en Kerkwaarts tus-

Hare kinderen verkochten onmiddelijk daarop dit huis aan Hendrik van Eyl, graankooper, woonachtig te den Bosch. Het Bossche gepeupel verdacht dezen in 1692 van met den graankooper Smits de boekweit in de Bossche Meierij te willen opkoopen om daardoor het boekweitenmeel duur te maken; het liep daarom den 22 September van dat jaar voor het huis de Roozenboom te hoop en wierp er de ruiten van in; de president-schepen Johan baron van Leefdael deed daarop de Bossche schutterijen in het geweer komen en heeft toen met haar en met het regiment Prot het oproer gestild.

Genoemde van Eyl kocht met zijnen broeder Antonius 6), ook inwoner van die stad, den 11 Juni 1694 het adellijk huis, genaamd de Brouwmeer 7), staande te St. Michiels-Gestel en alstoen door den drossaard van die heerlijkheid, Isaak Elsevier, in huur bezeten; verkoopster daarvan was toen o.a. Anthonetta van der Aa, weduwe van Johannes Smits, metselaar te den Bosch, die het 18 Aug. 1685 gekocht had van Thomas en Gysbert van Beresteyn, (welke laatste ontvanger der verpondingen over het Kwartier van Maasland was), in hunne hoedanigheid van voogden over de onmondige kinderen van wijlen de echtelieden Jacob Zybert van Zyburch, raad van den Bosch en drossaard der heerlijkheid St. Michiels-Gestel en Amelia Bruart, alsmede van hunne meerderjarige kinderen Amelia Margaretha van Zyburch, Thomasina Henrica van Zyburch en ... van Zyburch, echtgenoote van Carel Ferdinand Ulleressi, baron de Swartenhoff, luitenant-kolonel en vice-kommandant van Leopoldstadt. De Brouwmeer kwam later van genoemde gebroeders van Eyl aan den eerstgenoemden hunner en vervolgens bij scheiding en deeling aan Johanna Verhaeren, welke diens ge-

Meergenoemde Hendrik van Eyl verkocht het huis de Rozenboom 18 Mei 1706 (Reg. n°. 485 f. 53) aan Daniel van Tiel. In het laatst der 19e eeuw werd dit huis gekocht door den confiseur S. Weyl, die het afbrak en door een ander gebouw verving; het door hem afgebroken huis had boven op het dakvenster staan eene koperen rozenstruik en in den voorgevel witte tegels van Delftsch aardewerk, waarin eene gekleurde rozenstruik gebrand was.